„Rozum jest totalną wolą komunikacji” — pisał Karl Jaspers. Luiza Rzymowska pokazuje, że retoryka spełnia tę ludzką potrzebę komunikowania się, w której przejawia się otwartość rozumu i jego dążenie do poznania prawdy przekraczającej granice nauk. Jeśli język i świat łączy budowa logiczna, jak zakładał Ludwig Wittgenstein, to mówca tworzy logiczny obraz świata dzięki językowi. Podobnie jak język, retoryka przypomina grę. Jej reguły standaryzują i optymalizują zachowania mówców pochodzących ze wspólnego obszaru kulturowego, dlatego w świecie starożytnym, obok grecko-rzymskiej, zakwitła także retoryka indyjska, egipska, hebrajska, arabska, perska, chińska i japońska. Gra retoryczna jest zarazem procesem twórczym. Samo doświadczenie przemawiania, będące dla osoby zawsze doświadczeniem drugiego, innego, obcego, przerasta jednak grę jako rzeczywistość nieprzewidywalna.
W książce zaprezentowano mało znane fragmenty najważniejszych źródeł wiedzy o tej ponadczasowej sztuce: przede wszystkim Arystotelesa, Cycerona i Kwintyliana. Badanie dawnych tekstów teoretycznych pozwoliło odsłonić zaskakująco dojrzałe i głębokie rozumienie procesu perswazji u początków skodyfikowanej retoryki.
Powrót
