Filozofia nauk empirycznych Pierre’a Duhema

Autor monografii, Krzysztof Szlachcic, od lat komentuje i propaguje filozofię nauki Pierre’a Duhema — badacza i myśliciela niezwykle wszechstronnego i płodnego. Zajmował się bowiem Duhem fizyką i chemią, filozofią nauk empirycznych, metodologią, zostawił po sobie także przełomowe prace z historii nauki (zwłaszcza średniowiecznej). Jednak to nie Duhemem jako przyrodnikiem i historykiem nauki zajmuje się autor monografii. Interesuje go Duhem jako współtwórca, obok Henri Poincarego, nowoczesnego filozoficznego obrazu nauk empirycznych – konwencjonalizmu.

Książka jest podzielona na dwie części. W pierwszej przedstawione jest dzieło naukowe Duhema, najważniejsze wyniki jego analiz metodologicznych i filozoficznych, a także zaprezentowane są wybrane interpretacje koncepcji autora „La theorie physique”. Szczególny nacisk położony jest na rozwój konwencjonalizmu w wersji holistycznej, co doprowadziło Duhema do zanegowania przekonania o istnieniu „experimentum crucis”, a także do przyjęcia stanowiska określanego zwykle jako “symplicyzm”. Część druga zawiera wybór pism P. Duhema. Wypisy te stanowią istotne uzupełnienie, bo choć wiele z zamieszczonych tam tekstów było już publikowanych, to jednak poprzednie wydania są od lat niedostępne.