Nadrzędną intencją przyświecającą twórcom niniejszego tomu, będącemu po-kłosiem kolejnej międzynarodowej konferencji naukowej organizowanej cyklicznie przez Centrum Transkulturowych Studiów Posttotalitarnych Wydziału Filologicz-nego Uniwersytetu Wrocławskiego od 2015 roku, jest próba syntetyczno-porównaw-czego transkulturowego zbadania i świeżego metodologicznie opisania wspólnego dla Europy Środkowej, Europy Wschodniej i Europy Południowo-Wschodniej do-świadczenia transformacyjnego, wyprowadzającego narody tej części Starego Kon-tynentu ze sfery oddziaływania ideologii realnego socjalizmu ku swobodom i warto-ściom immanentnym demokracji, dzięki czemu określiły one na nowo swój stosunek do kultury, zarówno swojej, jak i swoich sąsiadów (choć skala i intensywność owego przedefiniowania były różne w każdym z krajów byłego imperium sowieckiego). Co istotne, zredefiniowane zostały nie tylko kultura zastana, lecz także dziedzictwo przeszłości. Zaczęto w niej eksplorować już nie tylko karty znane, lecz także te, które reżimy komunistyczne zamknęły w tajnych archiwach, a o których narzucona przez władzę oficjalna niepamięć niszczyła tkankę społeczną owych narodów, przyczy-niając się do destrukcji ich współczesnego życia — tak w wymiarze jednostkowym, jak i kolektywnym. Organizatorzy konferencji zaproponowali poddaniu pod debatę takich problemów badawczych jak pokoleniowa (auto)świadomość rangi przełomu, kartografowanie pamięci kulturowej o przełomie, poprzełomowy kapitał euforii wol-ności i nadziei na prodemokratyczne zmiany, hierarchie kulturowych wartości trzy-dziestu lat po przełomie, dyskursy o rozpadzie ZSRR i bloku wschodniego, postko-munistyczne reprezentacje ZSRR, postkomunistyczna nostalgia, postkomunistyczna melancholia, istota i motywy rosyjskiego neoimperializmu — fakty i mity, nacjonali-zm(y) przed przełomem i po nim, reprezentacje konfliktów zbrojnych na terytorium byłej hegemonii ZSRR, homo (post)sovieticus w nowym zglobalizowanym świecie, postkomunistyczne wojny kulturowe, kulturowo-społeczne koszty przełomu: bilans zysków i strat, historyczno-kulturowe dziedzictwo przełomu w perspektywie glo-balnej, regionalnej i lokalnej, poprzełomowa wiedza: postkomunistycznej Europy o Zachodzie, Zachodu o postkomunistycznej Europie oraz postkomunistycznej Eu-ropy i Zachodu o sobie samych. Zaproponowane pola badawcze stały się inspirującązachętą do podjęcia wymiany myśli przez badaczy z kręgu literaturoznawstwa, kultu-roznawstwa, filozofii i antropologii kultury, socjologii kultury, teatru oraz politologii.
Powrót
