0 0,00 

Zapowiedź: Młody ksiądz wobec wyzwań komunikacyjnych

09/10/2024
Zapowiedź: Młody ksiądz wobec wyzwań komunikacyjnych

Miło nam poinformować, że już niebawem ukaże się w naszych zbiorach nowa publikacja, mająca formę innowacyjnego podręcznika, skierowanego głównie do młodych księży, ale również do wszystkich osób pracujących w zawodach pomocowych, podejmująca temat komunikacji międzyludzkiej:

Młody ksiądz wobec wyzwań komunikacyjnychAgnieszki Janiak 



Na początek zacytujmy historię, która m.in. stała się przyczyną skłaniającą Autorkę do podjęcia takiego tematu pracy, ponieważ ukazała pewną lukę komunikacyjną, a tym samym potrzebę przygotowania swego rodzaju podręcznika czy poradnika komunikacyjnego dla osób duchownych:

„Odwiedzałam w szpitalu chorą na nowotwór przyjaciółkę. Dwa razy  w tygodniu na progu kobiecej sześcioosobowej sali stawał sympatyczny  młody katolicki ksiądz w okularach przeciwsłonecznych i pytał:
-„Czy  ktoś z Państwa do spowiedzi lub Komunii świętej?”. Żadna z pań — łącznie z moją głęboko wierząca przyjaciółką — nie skorzystała nigdy z jego  posługi (…) choć  wiedziałam, że w większości są  osobami wierzącymi i praktykującym. Zatem szczerze ciekawa zaczęłam  wypytywać, dlaczego nie korzystają z obecności księdza?
-„To przez te ciemne okulary — jakiś przebieraniec!”;
-„Nie widać jego oczu, nie ufam mu, on nas widzi, my jego nie” (…)
-„Nie wszedł nigdy do sali — pewnie chciałby, jak najszybciej sobie pójść, po co go zatrzymywać?”

Spytałam księdza, dlaczego w ciemnawym szpitalu stale nosi okulary przeciwsłoneczne i nie wchodzi do sali. Odpowiedział: „Często mam zaczerwienione oczy przez nawrotowe zapalenie spojówek. Jak ściągałem okulary, to ustawicznie gdzieś je zostawiałem, przyzwyczaiłem się do stałego noszenia. Do sali nie wchodzę, żeby chorzy nie czuli się osaczeni czy przymuszeni moją obecnością”.
Utrudnieniami i barierami w tej sytuacji komunikacyjnej okazały się: błędne założenia, etykietowanie, brak spójności między przekazem werbalnym i niewerbalnym oraz zapewne lęk przed otwartą komunikacją. Dobra wola nie ustrzegła nadawcy w sutannie i odbiorców w piżamach przed fiaskiem komunikacyjnym.”

Duchowni, choć często postrzegani jako osoby duchowo silne, również doświadczają trudnych emocji i zmagań, o których na co dzień społeczeństwo rzadko myśli. Stres, samotność, a także poczucie braku sensu w pełnieniu swojej misji to problemy, które nie omijają księży. Często prowadzą one do wypalenia zawodowego, szczególnie w przypadku młodych kapłanów, którzy dopiero rozpoczynają swoją drogę posługi. Bycie młodym księdzem w Polsce na początku XXI wieku jest wyzwaniem wyjątkowo wymagającym. Społeczna rzeczywistość, w której przyszło im działać, bywa trudna – otoczenie, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz Kościoła, może być pełne uprzedzeń, nieufności, a nawet wrogości. Relacje z wiernymi oraz ze świeckimi często wiążą się z różnymi oczekiwaniami i konfliktami, co dodatkowo obciąża księży i duchownych emocjonalnie i psychicznie.

Agnieszka Janiak jest kulturoznawcą i filologiem, adiunktem na Wydziale Studiów Stosowanych Uniwersytetu Dolnośląskiego DSW. W Polsce prowadzi szkolenia i warsztaty komunikacyjne dla księży i zakonników, lekarzy, pielęgniarek oraz pracowników socjalnych- odnosi się do tematu biorąc pod uwagę wieloletnie doświadczenie i praktykę. Z niezwykłą wrażliwością i troską zwraca uwagę na obszary, które w codziennych kontaktach duchownych z wiernymi oraz w relacjach między samymi kapłanami często pozostają zaniedbane lub pomijane. Skupia się na elementach, które są kluczowe dla budowania zdrowej i autentycznej komunikacji, a które bywają źródłem wielu nieporozumień i konfliktów.

Wskazuje na to, jak istotne jest aktywne słuchanie – nie tylko jako technika komunikacyjna, ale jako fundament zrozumienia drugiego człowieka. Zwraca uwagę, że słuchanie wymaga empatii i otwartości, a nie jedynie powierzchownego przyjmowania informacji. Dla kapłana, którego zadaniem jest nieść wsparcie duchowe, umiejętność głębokiego wsłuchiwania się w potrzeby i uczucia parafian jest szczególnie ważna, bo pozwala uniknąć konfliktów i lepiej odpowiadać na ich troski.

Część 1

Książka została podzielona na dwie części. Pierwsza odnosi się do tego, jak pomóc sobie: radzić ze stresem, uniknąć wypalenia, acedii czy utraty smaku życia; przeciwdziałać poczuciu osamotnienia i rozdźwiękowi pokoleniowemu między księżmi; budować wspólnotę na parafii; dbać o swoją męskość i swój wizerunek jako księdza; delektować się urodą świata i zachwycać codziennością jako miejscem, w którym mieszka Bóg. Czytelnik znajdzie tam również informacje o tym: co pomaga w porozumieniu się z drugim księdzem; dlaczego i jak prosić o feedback; jak aktywnie słuchać i dlaczego księża powinni pisać autobiografie.

Część 2

Część druga książki podpowiada, jak zadbać o innych w najtrudniejszych momentach ich życia: choroby, umierania i żałoby. Pokazuje, jak oswoić swój lęk przed śmiercią; jak uniknąć zarażenia emocjonalnego;
jakim zachowaniom osób zrozpaczonych się nie dziwić; jak wyłączać „adwokatów rodzinnych”; jak korzystać z potęgi uśmiechu i dotyku; co mówić, a czego absolutnie nie mówić.

Agnieszka Janiak jako wieloletni praktyk dzieli się z czytelnikami doświadczeniem zdobytym podczas licznych zajęć i warsztatów, które prowadziła. Każdemu nazwanemu i opisanemu problemowi towarzyszą autorskie propozycje rozwiązań w postaci ćwiczeń i konkretnych działań. W efekcie jej książka to kompendium wiedzy nie tylko o tym jak być księdzem, lecz także spełnionym i szczęśliwym człowiekiem.  

Zachętą do sięgnięcia po tę publikacjkę niech będą słowa z recenzji dr hab. Agnieszki Małochy:

To książka zaskakująca, odważna i ważna! Ten poradnik, przewodnik, kompendium wiedzy — to ambitne, pionierskie na gruncie polskojęzycznym wyjście naprzeciw wyzwaniom komunikacyjnym, przed którymi stają każdego dnia współcześni kapłani, duchowni, osoby w funkcjach i zawodach pomocowych. Słusznie autorka w doskonaleniu kompetencji komunikacyjnych dostrzega jedną z ważniejszych dróg ocalenia Słowa, wspólnoty, jakości przekazu współczesnego Kościoła. 

To pragmalingwistyczne spojrzenie na spotkanie duchownego z osobą potrzebującą, spojrzenie na akt mowy, który ocala, pociesza, wspiera, przywraca sens, rozgrzesza, żegna, jest ogromną wartością tej książki. Jej autorka pokazuje: CO można lepiej w komunikacji, i JAK można lepiej. Jest głosem z troską upominającym i przy tym wspierającym, cierpliwie krok po kroku pokazującym, jak budować nowe nawyki komunikacyjne, jak nie doprowadzić się do wypalenia zawodowego, jak przejść z narracji ex cathedra do narracji jestem przy tobie, wysłucham i będę trwał.  Autorka pokazuje model narracji nie do ludzi, ale dla ludzi. 

Miło nam poinformować, że publikacja została objęta Patronatami Gościa Niedzielnego, Tygodnika Niedziela i portalu Niedziela.pl oraz największego katolickiego serwisu DEON.PL

Powrót

Przeczytaj również