---

Książka Marty Śleziak „Głosuj, broń, wybieraj. Polskie hasła polityczne z lat 1918–2020” już w przedsprzedaży! To nie jest zwykłe opracowanie naukowe, to panorama polskich haseł politycznych, które przez ponad sto lat stanowiły nieodłączny element życia publicznego, walki o wpływy, społecznej mobilizacji i wyrażania obywatelskiego sprzeciwu. Autorka, łącząc perspektywę językoznawczą, komunikologiczną, historyczną i socjologiczną, analizuje ponad dwa tysiące haseł, które pojawiały się na sztandarach, ulotkach, plakatach, transparentach, w prasie, na murach i w mediach cyfrowych.

Głosuj, broń, wybieraj. Polskie hasła polityczne z lat 1918–2020

Jakie słowa potrafią porwać tłumy, a jakie dzielą społeczeństwo? Głosuj, broń, wybieraj. Polskie hasła polityczne z lat 1918–2020 Marty Śleziak to kompleksowa analiza tej swoistej formy komunikacji — od odzyskania niepodległości po współczesne protesty. Autorka pokazuje, jak krótkie, zwięzłe formuły stawały się nie tylko narzędziem agitacji oraz kształtowania lub wyrażania emocji społecznych, ale i zwierciadłem epoki, w której powstawały.  

Książka wciąga jak reporterska opowieść — pełna cytatów, barwnych przykładów i zaskakujących kontekstów. To spotkanie z historią pisaną na transparentach, murach i w gazetach. Autorka przekonuje, że hasła to nie tylko domena polityków, ale także głos obywateli, wyraz buntu i kreatywności, a czasem ironii i humoru. Każde z nich niesie z sobą emocje, wartości i marzenia, ale też lęki i podziały. To lektura, która pozwala poczuć puls polskiej ulicy i zrozumieć, jak zmieniała się nasza wspólnota przez ostatnie stulecie, zachęcając jednocześnie do krytycznego patrzenia na słowa.  

Kolejne rozdziały opowiadają o ewolucji tej napiętej nieraz rozmowy, którą prowadzą rządzący i rządzeni. Opracowanie ilustrują archiwalne fotografie, dokumentujące różnorodność haseł politycznych i rozmaite konteksty ich użycia oraz pokazujące, jak język odzwierciedlał i kształtował społeczne nastroje, stawał się narzędziem walki o wolność, wyrazem buntu lub narzędziem propagandy. 

Co znajdziesz w środku?

Książka rozpoczyna się od teoretycznego wprowadzenia, w którym autorka precyzuje definicję hasła politycznego jako zwięzłej, perswazyjnej formuły słownej, skierowanej do masowego odbiorcy i mającej na celu propagowanie określonych idei, wartości czy postaw. Śleziak podkreśla, że hasła nie są wyłącznie domeną polityków – równie często są narzędziem obywateli, grup społecznych czy ruchów protestu. Analiza obejmuje zarówno oficjalne slogany kampanii wyborczych, jak i spontaniczne okrzyki, graffiti czy transparenty uliczne.

Autorka ukazuje ewolucję polskich haseł politycznych na tle kluczowych wydarzeń historycznych: od entuzjazmu odzyskania niepodległości w 1918 roku, przez kampanie wyborcze II RP, mobilizację podczas wojny polsko-bolszewickiej i plebiscytów, aż po dramatyczne hasła czasu okupacji i działalność podziemia. Szczegółowo opisuje, jak w PRL hasła stały się narzędziem zarówno propagandy władzy, jak i oporu społecznego – od masowych kampanii (np. „Trzy razy tak”, „Niech żyje ZSRR”) po kontrkulturowe działania Pomarańczowej Alternatywy i oddolne graffiti wyrażające sprzeciw wobec reżimu.

W książce znajdziesz analizę haseł towarzyszących najważniejszym kampaniom wyborczym i referendom, zarówno w czasach PRL, jak i po 1989 roku.

Autorka przywołuje ikoniczne formuły, takie jak „Nie ma wolności bez Solidarności”, „Damy radę!”, „Dobra zmiana”, czy współczesne hasła protestów kobiet i ruchów obywatelskich, pokazując, jak zmieniały się tematy, język i symbolika polskich haseł politycznych. Szczególne miejsce zajmują hasła wyrażające sprzeciw, ironiczne i humorystyczne, które często stawały się viralowe i funkcjonowały jako element kultury popularnej.

Śleziak analizuje również nośniki haseł – od tradycyjnych ulotek i afiszy, przez prasę, winiety gazet, sztrajfy, aż po współczesne media społecznościowe i internetowe memy. Wskazuje, jak zmieniała się przestrzeń publiczna i jak nowe technologie wpłynęły na formę i zasięg oddziaływania haseł. Książka pokazuje, że hasła polityczne nie tylko odzwierciedlają zmiany społeczne i polityczne, ale często same je inicjują, mobilizując do działania, integrując lub dzieląc społeczeństwo.

Wyniki analizy ilościowej i jakościowej wskazują na najważniejsze trendy, zmiany w strukturze i długości haseł, ich funkcje perswazyjne, integracyjne i mobilizacyjne. Śleziak opisuje także wpływ kultury politycznej na język haseł i ich rolę w budowaniu tożsamości zbiorowej.

„Głosuj, broń, wybieraj” to wyjątkowa publikacja, która zainteresuje nie tylko badaczy języka, politologów i historyków, ale także wszystkich, którzy chcą zrozumieć, jak słowa kształtowały i kształtują polską rzeczywistość polityczną. To fascynująca podróż przez polskie spory, marzenia, protesty i kampanie – opowiedziana przez pryzmat najważniejszych i najciekawszych haseł, które na trwałe wpisały się w naszą historię i codzienność.

O autorce:

Marta Śleziak – adiunktka w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Autorka książek poświęconych dolnośląskim drukom ulotnym, współautorka Słownika nazw żeńskich polszczyzny i praktycznego poradnika na temat polszczyzny mówionej (Od rozmowy do korpusu, czyli jak zbierać i archiwizować dane mówione). Popularyzatorka wiedzy o języku polskim, od kilkunastu lat związana z Dolnośląskim Festiwalem Nauki. Trenerka prostego języka, członkini zespołu Telefonicznej Poradni Językowej, jurorka w Olimpiadzie Literatury i Języka Polskiego dla licealistów.

Powrót