Telewizja publiczna w Hiszpanii. Pomiędzy polityką i rynkiem

Pisząc o historii i współczesności hiszpańskich mediów publicznych, niejednokrotnie można odnieść wrażenie, że są one swego rodzaju zwierciadłem, w którym odbijają się wydarzenia ze współczesnej historii politycznej, społecznej i gospodarczej Królestwa Hiszpanii. Dotyczy to przede wszystkim publicznej telewizji, która jest przedmiotem zainteresowania pracy.

Od swoich początków w latach dyktatury generała Franco, przez burzliwy okres przejścia od dyktatury do demokracji, po kolejne rządy działające po roku 1982 — w każdym z tych okresów hiszpańska telewizja odegrała znaczącą rolę w przebiegu procesów politycznych i społecznych zachodzących w tym kraju.

Historyczna ewolucja hiszpańskich mediów publicznych opisana jest z kilku perspektyw. Po pierwsze, rozpatrywany jest kontekst prawny, czyli ustawodawstwo dotyczące mediów elektronicznych. Przedmiotem zainteresowania są tu nie tylko ostateczne regulacje, lecz także sam przebieg procesów ustawodawczych, w wielu wypadkach dostarczający interesujących faktów z zakresu relacji mediów i polityki. Następnie omawiane są także: polityka kadrowa, kontrola finansowa oraz kontrola zawartości. Taki schemat analizy opiera się przede wszystkim na koncepcji J. Blumlera i M. Gurevitcha, dotyczącej wymiarów relacji mediów i polityki.

Wszystko to służyć ma znalezieniu odpowiedzi na pytanie, czy w przypadku Hiszpanii możemy mówić o szczególnym modelu funkcjonowania mediów publicznych, w szczególności zaś publicznej telewizji. W świetle opisanych w pracy faktów pojawiają się pewne przesłanki sprzyjające wyciągnięciu takiego wniosku. Jednocześnie jednak możemy zaobserwować wiele tendencji, które można kwalifikować jako wspólne dla większości europejskich rynków telewizyjnych.